محمد خیراندیش: در سیزدهمین دوره از جشنواره فیلم 100 برای اولین بار «مخاطب کودک و نوجوان» به رسمیت شناخته‌شدند و بخشی اختصاصی از جشنواره به نمایش فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای اختصاص پیدا کرد که نه «درباره کودک» که «برای کودک» بودند. این اولین‌بار بود که جشنواره ۱۰۰ با چنین رویکردی برگزار شد. اما این تجربه چه ویژگی‌هایی می‌تواند داشته باشد؟

* این فیلم‌ها برای پدرومادرها نیست!

محمد خیراندیش کارگردان انیمیشن سینمایی «پسر دلفینی» که از پدیده‌های اخیر در اکران‌های سینمای ایران به حساب می‌آید، یکی از سه عضو هیأت انتخاب سیزدهمین دوره از جشنواره در بخش فیلم‌های کودکان و نوجوانان بود. او در خصوص ورود آثار حوزه کودک و نوجوان به جشنواره بین‌المللی فیلم 100 گفت: «رویکرد دبیر و شورای سیاست‌گذاری جشنواره فیلم ۱۰۰ در این زمینه بسیار پسندیده است که فیلم‌های بخش کودک و نوجوان در جشنواره برای مخاطب کودک است نه فیلم‌هایی درباره کودکان. این نکته بسیار مهم است که ما فیلم‌هایی را برای خود بچه‌ها تولید کنیم نه فقط درباره آن‌ها. بخش کودک و نوجوان در رویدادهای دیگر معمولاً کارهایی است که مناسب پدر و مادرهاست نه بچه‌ها! اما در سیزدهمین دوره از جشنواره فیلم ۱۰۰ شاهد این رویکرد بودیم که کارهایی صرفاً برای بچه‌ها در این دوره تولید شدند و مخاطب آن‌ها کودکان بودند.»

* این کار بسیار سخت است!

این کارگردان سینما البته تأکید کرد: «تولید چنین آثاری در سینمای کوتاه و به‌خصوص در سینمای بسیارکوتاه، کار سختی است. وجه هنری و جشنواره‌ای این کارها معمولاً بر وجوه دیگر آن‌ها ارجحیت پیدا می‌کند و به همین دلیل سخت‌تر می‌توانند آثاری متناسب با کودکان باشند. در دوره سیزدهم، این رویکرد در جشنواره فیلم ۱۰۰ کلید خورد و مطمئناً در سال‌های دیگر شرایط بهتر و مطلوب‌تری هم پیدا می‌کند.» خیراندیش معتقد است: «ساخت فیلم ۱۰۰ ثانیه‌ای برای مخاطب کودک و نوجوان دشوار است و ورود به این عرصه نیاز به مجاهدت دارد. باید زمینه آن شکل بگیرد. زمان ۱۰۰ ثانیه‌ای برای مخاطب کودک و نوجوان بسیار زمان کوتاهی است و تا بخواهد با اثر درگیر شود و از آن نتیجه بگیرد، کار تمام می‌شود. باید در این باره بیشتر صحبت کنیم و تا به نتایج اجرایی‌تری برسیم. باید فکر کنیم که فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای چگونه می‌توانند برای مخاطب کودک و نوجوان مناسب باشند. این رویکرد نو و تازه است و هر کار نویی طبیعتاً در آغاز زحمت و سختی دارد.»
همچنین این عضو هیات انتخاب در جشنواره سیزدهم در خصوص آثار راه‌یافته گفت: 69 اثر در بخش کودک و نوجوان در نخستین دوره حضور آثار کودک و نوجوان به جشنواره راه یافتند که از میان 25 اثر در بخش مسابقه و 44 اثر در بخش غیر رقابتی روی پرده رفتند. البته بخش مخاطب کودک و نوجوان بخش آزاد جشنواره بود و شرکت‌کنندگان در این بخش امکان حضور همزمان در یکی از بخش‌های ملی و بین‌المللی را نیز داشتند.

* معجزه اغراق در انیمیشن‌ها

خیراندیش درباره حوزه تخصصی خود و اینکه چقدر ظرفیت ساخت فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای در حوزه انیمیشن وجود دارد هم گفت: «انیمیشن قالبی است که برای بچه‌ها بسیار مناسب است. در انیمیشن با ساده‌سازی و یا اغراق می‌توان حرف‌ها را بهتر و تمیزتر برای بچه‌ها مطرح کرد. به همین دلیل در یک کار بسیار کوتاه هم می‌توان جان کلام را مطرح کرد. کسی که کار ۱۰۰ ثانیه‌ای انجام می‌دهد باید حواس‌ش به این موجز و در عین حال تأثیرگذار بودن کارش باشد. به‌خصوص اگر این اثر مختص کودکان و نوجوانان باشد. البته به یاد داشته باشیم که کار انیمیشن لزوماً برای کودکان نیست و می‌تواند مخاطب بزرگسال هم داشته باشد.»